Jak czyścić panele fotowoltaiczne?

Zabrudzenie modułów może prowadzić do obniżenia wydajności fotowoltaiki w ciągu roku. Jeśli system nie oczyszcza się sam np. podczas opadów deszczu, należy zadbać o jego czystość. Szczególnie w przypadku instalacji zamontowanych na dachach płaskich, gdzie występuje problem gromadzenia się zanieczyszczeń. Jednak pogoda lub warunki zewnętrzne, takie jak drzewa i emisje do powietrza, mogą wpłynąć na wydajność systemu.

Jeśli chcesz zwiększyć wydajność paneli fotowoltaicznych, pamiętaj o ich regularnym czyszczeniu. Inwestycja w system fotowoltaiczny to inwestycja w przyszłość. Im wyższa roczna stopa zwrotu, tym szybciej zwraca się inwestycja.

W dalszej części przyjrzymy się kilku aspektom i wyjaśnimy, dlaczego czyszczenie paneli PV ma sens oraz czy mycie ma wpływ na wydajność ogniw fotowoltaicznych?

Jaki ma wpływ mycie paneli fotowoltaicznych na wydajność instalacji PV?

Kiedy świeci słońce, dusza właściciela systemu się raduje. Wydajność systemu PV to nie tylko kwestia świecącego słońca. Zanieczyszczenia na instalacji fotowoltaicznej mają znaczący wpływ na wydajność paneli fotowoltaicznych.

Zalegający brud to przede wszystkim cząsteczki kurzu lub pyłki, które zalegają na modułach szczególnie w suchych, ale słonecznych miesiącach. Im dłuższe są te okresy, tym większy jest wpływ na wydajność fotowoltaiczną. Efekt ten jest spotęgowany przez fakt, że największa wydajność fotowoltaiki w ciągu roku i produkcja energii jest osiągana w miesiącach, w których opady są stosunkowo niewielkie.

Zanieczyszczenia te są jednak zazwyczaj całkowicie zmywane z instalacji PV podczas kolejnych opadów deszczu. Bardziej problematyczne są zabrudzenia, które przez długi czas przywierają do krawędzi modułów lub są generowane przez ptasie odchody.

Zanieczyszczenia te nie są całkowicie usuwane nawet podczas długotrwałych opadów deszczu i tym samym wpływają negatywnie na działanie systemu. Problem polega na tym, że silne zabrudzenie tylko jednego modułu ma długotrwały wpływ na działanie całego systemu. Efekt ten jest łagodzony tylko wtedy, gdy w instalacji solarnej zastosowane są optymalizatory modułów.

Systemy fotowoltaiczne są narażone na działanie czynników atmosferycznych przez 24 godziny na dobę. Nie tylko deszcz, wiatr, czy słońce, ale również śnieg ma wpływ na wydajność paneli fotowoltaicznych w zimie. Wszystkie te czynniki zdecydowanie prowadzą do obniżenia zysków z systemu fotowoltaicznego.

Z technicznego punktu widzenia może to mieć poważne konsekwencje. Jeśli na przykład system traci pięć procent swojej wydajności z powodu zabrudzenia, może to oznaczać roczną utratę wydajności w wysokości 250 kWh przy średniej wielkości systemu 5 kWp. 

Jak często czyścić panele fotowoltaiczne?

Czyszczenie powinno odbywać się regularnie. Nie oznacza to jednak, że czyszczenie fotowoltaiki musi być przeprowadzane co roku. Jeśli twój system PV działa bez zarzutów może to oznaczać, że nie wymaga on częstego czyszczenia. Zależy to raczej od różnych parametrów. 

Przede wszystkim należy wspomnieć o kącie nachylenia dachu. Oczywiście moduły mogą również oczyszczać się poprzez opady atmosferyczne. Efekt ten zaczyna się jednak dopiero przy kącie nachylenia > 12 stopni. Im większy kąt nachylenia, tym większy efekt samooczyszczania i tym dłuższe odstępy między czyszczeniami.

Klasyczny system w domu jednorodzinnym w normalnych warunkach nie wymaga częstego czyszczenia. Jeśli np. w pobliżu znajdują się gniazda ptaków i instalacja jest z tego powodu silnie zanieczyszczona ptasimi odchodami, należy w razie potrzeby przeprowadzić czyszczenie fotowoltaiki. W szczególności w przypadku silnego zanieczyszczenia należy zwrócić uwagę na to, że ptasie odchody mogą się długotrwale spalać, a ich ponowne usunięcie z modułów wymaga dużego wysiłku.

Jednak również zakłady przemysłowe lub gospodarstwa rolne mogą zanieczyszczać powierzchnię dachu. Jeśli znajdują się one w bliskim sąsiedztwie, a emisje są szczególnie silne, należy również rozważyć krótsze odstępy między czyszczeniem. Drzewa liściaste lub iglaste również mogą zanieczyszczać system.

Nie ma więc uniwersalnej receptury na czyszczenie. Najważniejsze jest to, że system powinien być regularnie kontrolowany. Jeśli zanieczyszczenia pozostają nawet po obfitych opadach deszczu, jest to wyraźny znak, że system fotowoltaiczny wymaga czyszczenia.

Samodzielne czyszczenie instalacji PV — jakich środków czyszczących można użyć?

Chociaż moduły są odporne na wiatr i warunki atmosferyczne, nie oznacza to, że wszystkie środki czyszczące są odpowiednie dla systemu. Dlatego, jeśli chcesz, samodzielnie wyczyścić ogniwa fotowoltaiczne to zachowaj szczególną ostrożność. W przypadku czyszczenia systemu fotowoltaicznego ostre lub agresywne środki czyszczące są całkowicie nieodpowiednie. W dłuższej perspektywie z tego powodu może dojść do uszkodzenia systemu.

Aby zapobiec uszkodzeniu paneli, należy zachować szczególną ostrożność. Moduły w trakcie czyszczenia nie mogą być mocno nagrzane. Najlepiej wykonaj tę czynność w pochmurne dni lub o wczesnym poranku. Do czyszczenia zaleca się najpierw użycie czystej, ciepłej wody. Upewnij się wcześniej, że woda nie zawiera zbyt dużo kamienia. Kamień pozostawia smugi podczas procesu suszenia i może sprawić, że proces czyszczenia stanie się niemożliwy. Aby uniknąć białego osadu najlepiej użyć wody destylowanej. Do czyszczenia należy użyć miękkiej gąbki i w przypadku mocniejszych zabrudzeń delikatnej szczotki, którą należy przejechać ostrożnie po brzegu modułów. Można ją zamontować na teleskopowej tyczce.

Wielu producentów modułów słonecznych podaje również szczegółowe instrukcje czyszczenia systemu. Należy wziąć je pod uwagę, aby uniknąć utraty gwarancji w przypadku reklamacji.

Jeśli nie ma instrukcji czyszczenia, dobrym wyborem jest łagodny środek czyszczący. Należy jednak upewnić się, że wybrany produkt jest ekologicznie biodegradowalny, gdyż brudna woda odprowadzana jest bezpośrednio do kanalizacji.

Nie zaleca się jednak czyszczenia za pomocą myjki wysokociśnieniowej, dostępnego domowego Karcher’a. Istnieje przy tym ryzyko, że strumień wody rozpuści masę uszczelniającą pomiędzy ramą a szybą ochronną i woda dostanie się do styków. Ponadto, przy tego typu czyszczeniu nie można wykluczyć, że uszkodzone zostaną przewody znajdujące się na dachu, a także może to prowadzić do mikrouszkodzeń.

Czyszczenie paneli fotowoltaicznych cena

Cena czyszczenia systemu fotowoltaicznego zależy od jej wielkości, umiejscowienia paneli fotowoltaicznych (montaż na gruncie lub budynku), nachylenia dachu i jego wysokości, a także od łatwości dostępu do systemu. Wysokość, na jakiej znajdują się panele, może być decydująca, ponieważ konieczność użycia podnośnika zwiększa koszt usługi.

Koszt mycia paneli fotowoltaicznych za metr kwadratowy to cena od 5 do 30 zł/m2. Ceny mogą się różnić w poszczególnych województwach. Jak już wspomnieliśmy, należy pamiętać, że czyszczenie systemu nie musi być wykonane corocznie. Wpływają na to różne czynniki. Jeśli zdecydujesz się na samodzielne mycie systemu fotowoltaiczne, powinieneś pomyśleć o swoim bezpieczeństwie i mieć je na uwadze. Jeśli nie masz pewności, zawsze korzystaj z profesjonalnych usług.